Dit gastblog is exclusief geschreven door Francis Thomassen voor What2Eat. Francis is getrouwd met Jeffrey en mama van Ize (’15) en Luke (’17). Daarnaast is ze voedingsmiddelentechnoloog en blog zet op haar eigen website Mamazetkoers over alles wat haar bezighoudt. Zo schrijft zo over haar leven als mama, vrouw, echtgenote, levensgenieter en sportfietsliefhebster. Uiteraard is ze ook te vinden op Facebook en Instagram.
Zuivel, het is een term voor een schap in de supermarkt en een categorie van de schijf van vijf. Maar wat is zuivel nou eigenlijk en hebben we dit wel nodig? In dit artikel vertel ik je er alles over. Lees je mee?
Wat is zuivel?
Zuivel is een verzamelnaam, een categorie, voor producten die gemaakt zijn van (rauwe) melk. De melk is altijd afkomstig van zoogdieren. Deze melk is voor het grootste gedeelte afkomstig van koeien, schapen en geiten. Een klein deel van de melk is afkomstig van paarden, waterbuffels en jaks. Vroeger kwamen alle zuiverproducten van een boerderij, tegenwoordig gebeurt dit in fabrieken.
Hier een lijstje van producten die allemaal gemaakt (kunnen) worden van melk:
boter (margarine en halvarine zijn trouwens niet van melk gemaakt)
kaas
chocolademelk
yoghurt, roomijs en hangop
karnemelk
koffiemelk
kwark, pudding en vla
room, zure room en kookroom
pap
(baby)melkpoeder
wei (dat is het product wat over blijft na de kaasbereiding. Alle Optimel producten; vla en dergelijke, worden er van gemaakt)
Melk
Voor de meeste van ons is het een gewoonte om in de ochtend of bij de lunch een beker melk te drinken, ook doen we graag kaas op ons brood. We beseffen waar de melk vandaan komt, namelijk van de koe, schaap of geit. Maar wat we ons onvoldoende beseffen of waar we nauwelijks bij stil staan is dat voordat een koe melk kan geven ze eerst een kalf op de wereld moet zetten. Het kalfje mag twee dagen bij de moeder aansterken en drinken van de moedermelk, het kalfje wordt daarna weggehaald. De melk die de koe nog aanmaakt wordt gemolken en beland bij ons in de koelkast. Het kalfje? Die krijgt kunstmelk. Een melkkoe moet ongeveer elk jaar een kalf op de wereld zetten om voldoende melk te kunnen blijven geven. Persoonlijk vind ik dat een beetje cru, al consumeer ik nog dagelijks zuivel
Gemiddeld consumeren we (volwassenen) in Nederland 343 gram zuivel per dag waarvan circa 70% afkomstig is van melk of yoghurt. Dit zijn ongeveer twee porties van 150 gram per dag. Dit is ook wat het voedingscentrum ons aanbeveelt voor een gezonde en gevarieerde voeding.
Is zuivel gezond?
In melk zitten veel voedingsstoffen die we nodig hebben, denk hierbij aan: calcium, vitamine B2 en B12 en fosfor. Het motto ‘’melk is goed voor elk’’ , ‘Melk Moet’’ en ‘’De Witte Motor’’ werd na de jaren ’57 groot verkondigd in grote marketing campagnes van de zuivelindustrie welke ook door het Voedingscentrum is overgenomen. Toch komen er de laatste jaren ook steeds meer negatieve geluiden om de hoek kijken. Zo bevat melk ook hoeveelheden verzadigd vet, zouden sommige boeren hun koeien veel hormonen geven (die in de melk terecht komen) en zouden de eiwitten in melk de
opname van calcium juist remmen. Wist je trouwens dat het zuiveladvies van het Voedingscentrum is gebaseerd enkel gebaseerd is op de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid calcium? Calcium kunnen we ook uit andere voedingsbronnen halen, echter moeten we bijvoorbeeld van groente, fruit en notenveel meer eten om dezelfde hoeveelheid calcium binnen te krijgen. Ik denk dat je dus kan stellen dat calcium gezond is en dat zuivel op dit moment onze grootste voedingsbron is voor calcium.
Consumeren we overal ter wereld zuivel?
Alle baby’s, waar ook ter wereld, kunnen prima moedermelk drinken. Moedermelk bevat o.a. lactose, dit wordt ook wel melksuiker genoemd en is de grootste energieleveranciers uit melk. Alle zuigelingen breken de lactose af met een enzym in hun darmen, daarna kan het lichaam de vrijgekomen suikers opnemen en verbranden. Het enzym staat bij iedereen in het eerste levensjaar aan, toch gaat bij de grootste hoeveelheid van de wereldbevolking dit enzym uit nadat er wordt gestopt met het geven van borstvoeding. Wanneer dit gebeurd is de persoon lactose-intolerant. Wist je trouwens dat in Aziatische landen zelfs bijna iedereen lactose-intolerant is? Vroeger was iedereen na de borstvoedingstijd lactose-intolerant. Ongeveer 10.000 jaar geleden veranderde dat door een mutatie van het gen in het enzym. Deze mutatie heeft zich maar over een derde van de wereldbevolking verspreid. We consumeren dus niet overal ter wereld zuivel. Over hoe de mutatie heeft kunnen ontstaan zijn veel theorieën over maar daar wil ik in dit artikel niet over uitweiden.
Lactose-intolerantie is dus niet iets van ‘’nu’’ en is eigenlijk helemaal geen uitzondering. Wij die wel zuivel kunnen consumeren zijn eigenlijk de uitzondering.
Conclusie
Zuivel moet niet, maar het is zoals met alles: eet en drink het met mate.
Dank je wel voor het lezen van dit artikel. Heb je een vraag of opmerking? Laat dan hieronder een reactie achter. Liefs Francis.
Leave A Comment